YAVAN GİRƏR DUŞUNA

İfadə “Şah İsmayıl” dastanındakı vücudnamədəndir.

Üç yaşından beş yaşına varanda,

Yenicə açılan gülə bənzərsən.

Beş yaşından on yaşına varanda,

Arıdan saçılmış bala bənzərsən.

On dördündə sevda yenər başına,

On beşində yavan girər duşuna,

Çünki yetdin iyirmi dörd yaşına,

Boz bulanıq axan selə bənzərsən.

Otuzunda kəhlik kimi səkərsən,

İyidlik eyləyib qanlar tökərsən,

Qırxında sən haramdan əl çəkərsən,

Sonası ovlanmış gölə bənzərsən.

Əllisində əlif qəddin çəkilir,

Altmışında ön dişlərin tökülür.

Yetmişində qəddin, belin bükülür,

Karvanı kəsilmiş yola bənzərsən.

Səksənində sinir yenər dizinə,

Doxsanında qubar qonar gözünə,

Koroğlu der: çünki yetdin yüzünə,

Uca dağ başında kola bənzərsən.

                                       (“Şah İsmayıl”)

Bu vücudnamə orta məktəb dərsliklərinə (“Ədəbiyyat nəzəriyyəsi”, rus bölməsi üçün “Azərbaycan dili”) dəfələrlə salınsa da, bir qayda olaraq, ikinci bənd – məhz məktəblilərin yaş dövrünə aid olan bənd ixtisar olunur. Burada on beşində yavan girər duşuna misrası insan fiziologiyasında baş verən dəyişikliyə işarədir. Bu yaş dövründən etibarən gənc yuxuda arzu etdiyi gözələ qovuşur. Yalnız bu qovuşma yuxuda baş verdiyi üçün “yavan” sözü işlənmişdir.

YAVAN
YAVRI
OBASTAN VİKİ
Yavan dili
Yava dili (Yavanca: basa Jawa (yav. ꦧꦱꦗꦮ), ind. bahasa Jawa) İndoneziyanın Yava adasının mərkəzi və şərq hissələrindən yaşayan Yava xalqının danışan dilidir. Avstroneziya dillərinin bir hissəsidir və buna görə də İndoneziya dili və digər Malay sortlarına bağlıdır. Yava dili 3 tarixi inkişaf dövrü keçirmişdir: qədim (kavi (12-13. əsrlərədək)), orta (12-13. əsrlərdən 17. əsrədək), yeni Yava dili (17. əsrdən indiyədək). Yava dilində ən qədim kitabə 732-ci ilə, ən qədim yazılı abidə isə 809-cu ilə aiddir.
Yavan pələngi
Yava pələngi (lat. Panthera tigris sondaica) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinin pələng növünə aid heyvan yarımnövü.